MIDDEN - DELFLAND

MIDDEN - DELFLAND
IN BEELD

  [Start] [Agenda] [Nieuws] [Plattegrond]

 

Eendenkooi Zouteveen

Een cultuur-landschappelijk monument is het zeker: de eendenkooi aan de Zouteveenseweg in Schipluiden. Een eind van de weg af, in de richting van de snelweg A4, ligt een flink stuk bosschage met in het midden een plas. De oude kreek de Keen gaat vlak langs.

Op zaterdag 25 mei 2002 was het opendag. Piet Graveland ging met pensioen en kon men kennismaken met de nieuwe kooiker Gerard van Winden.

Deze eendenkooi wordt al genoemd in 1561. Vroeger waren er zelfs twee eendenkooien in dit gebied. De meest zuidelijke is rond 1900 opgeheven. Het hebben van een eendenkooi is een oud recht: het kooirecht of afpalingsrecht. Dat wil zeggen dat in de omtrek, een cirkel van 1130 meter, niet gejaagd mag worden en geen geluid gemaakt mag worden zonder toestemming van de kooiker. Borden langs de weg waarschuwen de jagers voor de aanwezigheid van een eendenkooi.


Twee eendenkooien, rechtsonder, op een topografische kaart uit 1902..

De kooiker, de eigenaar of pachter van de eendenkooi, kon er met het vangen van eenden zijn gezin redelijk van onderhouden. Vaak had hij ook wat vee en was er een boomgaard. De eendenkooi langs de Zouteveenseweg bestaat uit een vijver en een zestal vangpijpen. Er heeft ook een boerderij bij de ingang van de kooi gestaan maar deze is in 1977 gesloopt. Er staat nu alleen nog een schuur.

De staleenden lokken de wilde eenden naar de vijver. Het kooihondje helpt de kooiker de wilde eenden in een vangpijp te lokken. Daar kunnen ze dan makkelijk gevangen worden, en gingen ze (vroeger) de pijp uit.

De eendenkooi is sinds het begin van de zeventiger jaren in bezit van de vereniging van Natuurmonumenten en wordt nog wel gebruikt om eenden te ringen, maar niet meer om ze vangen voor de poelier.

In en om de eendenkooi komt ook een aantal bijzondere vogels voor zoals steenuil, ransuil, torenvalk en boomvalk. Publiek wordt echter slechts bij hoge uitzondering toegelaten.

Bron:

  • Th.A.M. Langelaan-Van der Lans, Holierhoekse en Zouteveenspolder, 1988.

Meer op deze site:

Andere eendenkooien op 't web: